Thiền chánh niệm là gì? Lợi ích của phương pháp thiền này

Thiền chánh niệm là một phương pháp tu dưỡng tâm trí giúp con người làm dịu tâm hồn và cơ thể, đồng thời giảm bớt những suy nghĩ xáo trộn và buông bỏ phiền muộn. Hãy cùng xem phong thủy tìm hiểu thêm nhé

1. Thiền chánh niệm là gì?

 Kỹ thuật này kết hợp giữa thiền định và thực hành chánh niệm, tập trung vào việc sống trọn vẹn trong hiện tại. Thông qua việc này, người thực hành học cách nhận biết và chấp nhận mọi suy nghĩ, cảm xúc mà không đưa ra bất kỳ phán xét nào. Đây là cách hiệu quả để tăng cường sự tỉnh thức và cân bằng tinh thần.

Mặc dù có nhiều cách thực hành khác nhau nhưng cốt lõi của thiền chánh niệm thường liên quan đến việc tập trung vào hơi thở và nâng cao nhận thức về trạng thái cơ thể và tâm trí. Điểm đáng chú ý là việc thực hành này không đòi hỏi bất kỳ dụng cụ hay chuẩn bị phức tạp nào. Bạn không cần nến, tinh dầu hay thần chú, trừ khi bạn cảm thấy chúng hữu ích. Để bắt đầu, bạn chỉ cần một không gian thoải mái để ngồi, dành ra từ ba đến năm phút và giữ một thái độ không phán xét.

2. Làm thế nào để thiền chánh niệm?

Học thiền chánh niệm rất đơn giản và bạn có thể tự thực hành, nhưng bạn cũng có thể bắt đầu với một giáo viên hoặc chương trình, đặc biệt nếu bạn đang thực hành thiền vì những lý do sức khỏe cụ thể. Dưới đây là một số bước đơn giản để giúp bạn tự thực hành.

Hãy nhớ rằng, thiền là một phương pháp rèn luyện, vì vậy nó không bao giờ là hoàn hảo. Hãy sẵn sàng để bắt đầu ngay bây giờ với những gì bạn có!

2.1. Hãy thoải mái

Để bắt đầu thực hành thiền chánh niệm, việc đầu tiên là tìm một không gian yên tĩnh và thoải mái. Bạn có thể chọn ngồi trên ghế hoặc trực tiếp trên sàn, nhưng điều quan trọng là giữ cho đầu, cổ và lưng của bạn thẳng một cách tự nhiên, không quá cứng nhắc. Tư thế này giúp bạn duy trì sự tỉnh táo và tập trung trong suốt quá trình thực hành. Mặc dù không có quy định cụ thể về trang phục, nhưng việc mặc những bộ quần áo rộng rãi, thoải mái có thể giúp bạn tránh bị phân tâm bởi cảm giác khó chịu từ quần áo chật chội.

Tuy nhiên, một trong những ưu điểm lớn của thiền chánh niệm là tính linh hoạt cao. Phương pháp này có thể được thực hiện ở bất cứ đâu và vào bất cứ thời điểm nào trong ngày, không phụ thuộc vào trang phục bạn đang mặc. Điều này có nghĩa là bạn có thể tận dụng mọi cơ hội để thực hành, dù đó là trong phòng làm việc, trên phương tiện công cộng hay thậm chí trong lúc đi bộ. Sự linh hoạt này làm cho thiền chánh niệm trở thành một công cụ hữu ích để quản lý stress và cải thiện sự tỉnh thức trong cuộc sống hàng ngày, bất kể hoàn cảnh hay môi trường xung quanh như thế nào.

2.2. Cân nhắc sử dụng đồng hồ hẹn giờ

Trong quá trình thực hành thiền chánh niệm, một công cụ hữu ích mà bạn có thể cân nhắc sử dụng là đồng hồ hẹn giờ. Mặc dù không phải là yếu tố bắt buộc, nhưng một chiếc đồng hồ hẹn giờ, đặc biệt là loại có âm báo nhẹ nhàng, có thể giúp bạn tập trung vào việc thiền mà không phải lo lắng về thời gian..

Việc sử dụng đồng hồ hẹn giờ còn có một lợi ích khác là giúp bạn kiểm soát thời gian thiền một cách hiệu quả. Nhiều người khi đang trong trạng thái thiền định thường mất cảm giác về thời gian và đồng hồ hẹn giờ sẽ đảm bảo bạn không vô tình thiền quá lâu. Quan trọng hơn, nó cho phép bạn có một khoảng thời gian chuyển tiếp sau khi kết thúc buổi thiền, giúp điều chỉnh và quay trở lại với nhịp sống hàng ngày một cách từ từ và tự nhiên.

Khi mới bắt đầu thực hành thiền chánh niệm, không cần thiết phải dành quá nhiều thời gian cho mỗi buổi thiền. Thậm chí chỉ vài phút mỗi ngày cũng có thể mang lại những tác động tích cực đáng kể. Một cách tiếp cận hiệu quả là bắt đầu với những buổi thiền ngắn khoảng 5 phút, sau đó dần dần tăng lên 10 – 15 phút.

Cuối cùng, khi đã quen với việc thực hành, bạn có thể cân nhắc kéo dài thời gian thiền lên đến 30 phút cho mỗi buổi. Điều quan trọng là tìm ra khoảng thời gian phù hợp với lịch trình và khả năng tập trung của bạn, đồng thời giúp thoải mái và hưởng lợi nhiều nhất từ việc thực hành.

2.3. Tập trung vào hơi thở

Hãy tập trung vào hơi thở của bạn. Chú ý đến cảm giác của luồng không khí di chuyển qua cơ thể khi bạn hít vào và thở ra. Quan sát sự chuyển động của bụng – cách nó nở ra khi hít vào và xẹp xuống khi thở ra. Đồng thời, hãy nhận biết sự thay đổi nhiệt độ của không khí khi nó đi qua mũi bạn – thường ấm hơn khi thở ra và mát hơn khi hít vào. Việc tập trung vào những chi tiết nhỏ này của quá trình hô hấp sẽ giúp bạn đạt được trạng thái tỉnh thức và hiện diện trọn vẹn trong khoảnh khắc hiện tại.

2.4. Để ý những suy nghĩ của bạn

Trong quá trình thiền chánh niệm, mục tiêu không phải là loại bỏ hoàn toàn mọi suy nghĩ, mà là học cách quan sát chúng một cách khách quan. Khi các ý tưởng hoặc suy nghĩ nảy sinh trong tâm trí, hãy ghi nhận sự hiện diện của chúng mà không cố gắng đè nén hay phán xét. 

Thay vào đó, hãy xem mình như một người quan sát bình thản, sử dụng hơi thở làm điểm tập trung chính. Bạn có thể hình dung những suy nghĩ này như những đám mây trôi qua bầu trời tâm trí – chúng đến rồi đi, thay đổi hình dạng và tan biến. Nếu bạn thấy mình bị cuốn theo dòng suy nghĩ, hãy nhẹ nhàng đưa sự chú ý trở lại hơi thở. Việc thực hành này giúp bạn phát triển khả năng quan sát nội tâm mà không bị chi phối bởi những suy nghĩ thoáng qua.